Heel wat mensen waarmee we over keto spreken, zijn vaak terecht heel sceptisch. “Qua hoeveelheid tegenstrijdige informatie spant gezonde voeding wel de kroon”, zei iemand me onlangs wat kritisch. Haar sceptische geest was nog niet klaar om anders en open te denken over voeding.

De terechte vraag is dan ook altijd: “Als deze keto aanpak diabetes en zelfs sportieve prestaties zou verbeteren, waarom weten we dit allemaal nu pas?”.

Een andere even relevante vraag die je ook zou kunnen stellen, is: “Waarom wordt de huidige voedingspiramide nog steeds zo gepromoot?”.

Hieronder formuleren we een aantal pistes.

Maar eerst een duidelijke caveat.

Doel van elke eetstrategie

Je gaat ons hier in de context van voeding nooit horen spreken over diëten. Dat boeit ons alleszins niet. En daar gaat het niet om bij keto. Het uiteindelijke doel van elke goede eetstrategie is je metabolische flexibiliteit te vergroten. Ga je sporten, dan wil je dat je lichaam op het gepaste moment suiker verbrandt voor energie. Je wil ook makkelijk maaltijden kunnen overslaan, en je volledig fit en energiek voelen terwijl je lichaam opgeslagen vet gebruikt.

Je wil ook dat je lichaam op de juiste momenten ketonen kan oproepen als brandstof voor hersenen of spieren. Of je wil alleszins dat dit geen oeverloos, complex proces is. Die flexibiliteit om makkelijk vet te verbranden en al die zaken te bereiken, dat is de kern. Ketose is één data-gestuurd hulpmiddel in een groter arsenaal van hulpmiddelen die je leven beter kunnen maken.

Confirmation Bias

Doorheen de geschiedenis is altijd gebleken dat mensen vooral waarde hechten aan informatie die de eigen ideeën of hypotheses bevestigt. Tegelijkertijd is er de neiging om minder aandacht te besteden aan informatie die eigen ideeën tegenspreekt.

Zo ook bij koolhydraten. Er is in het verleden weinig moeite gedaan om methodes te ontwikkelen die de afhankelijkheid van het lichaam voor koolhydraten tijdens fysieke activiteit verminderen. Hard-core sceptici raad ik altijd aan onderstaande boeiende video van Tim Noakes te bekijken.

Noakes is een in Zuid-Afrika geboren wetenschapper die jarenlang meer dan 70 marathons en ultra-marathons liep, over zijn levensstijl als sporter uiteenlopende boeken schreef (oa de “Lore of Running”), diabetes type 2 kreeg en uiteindelijk volledig van gedachte veranderde over dat “koolhydraatrijk eten”.

Hij is nu een fervent advocaat van een levensstijl die weinig koolhydraten bevat.

Korte termijn denken & Big Business

Ondertussen bestaat er een miljardenindustrie van sportdranken en -supplementen die de snelle absorptie van bronnen van koolhydraten voor, tijdens en na de sportinspanning agressief promoten.

Terwijl nu blijkt dat er eigenlijk maar heel weinig bereikt kan worden met het innemen van suikerrijke dranken en gels in de hoop je energietoevoer te optimaliseren. Het is dus hoog tijd de andere kant van de voedingsmedaille te bekijken.

Wetenschappelijke “politiek”

Ondanks wat de mainstream zegt, is het duidelijk dat koolhydraten enkel nodig zijn als je ze al in behoorlijke hoeveelheden consumeert (vicieuze cirkel), maar als je dat paradigma kan breken en ‘vetrijk’ gaat, besef je dat ze gewoon een optioneel voedingselement zijn.

Nina Teicholz’ boek heeft een aantal jaar geleden echt een schokeffect gecreëerd in de gezondheidswereld. Daaruit bleek duidelijk dat de wetenschappelijke gemeenschap de voorbije decennia zeker niet gespaard is gebleven van politieke spelletjes, vooroordelen en eigenbelang.

Al meer dan 50 jaar verzekerden de slimste wetenschappelijke geesten ons dat verzadigd vet de vijand was. Dierlijk vet, zo kregen we te horen, was de hoofdschuldige bij het veroorzaken van zwaarlijvigheid, type II diabetes en hartziekten.

Dat verzadigde vetten niét leiden tot hartziekten, lijkt voor vele mensen nog steeds een hoax, maar het is wél de werkelijkheid. Teicholz’ boek is vooral een goede herinnering dat wetenschappelijke consensus gevaarlijk is en gewantrouwd moet worden.

Heel wat wetenschappelijk onderzoek uit die periode had te lijden onder ‘Group Think’. Of wat Nassim Taleb “Lecturing birds how to fly” noemt. Academici zonder persoonlijke ervaring of de juiste wetenschappelijke data gaan mensen die het eigenlijk uit eigen ondervinding wel juist hebben, opleggen hoe ze moeten leven.

Het gaat wellicht een generatie lang duren voor we als maatschappij hiervan kunnen herstellen. Maar elk individu kan sneller actie ondernemen. En gelukkig denken en onderzoeken steeds meer gewone mensen en wetenschappers ondertussen wél heel anders over voeding.