Meer dan drie jaar geleden zette onze persoonlijke ervaring met hypoglycemie ons op een pad naar verdieping voor een betere aanpak. Op een bepaald moment begrepen we dat keto eigenlijk volledig draaide rond energie.
Energie voor je brein!
In dit artikel geef ik nog eens kort het hele kader.
Wanneer ik mijn voedingspatroon begon te veranderen, kreeg ik vaak de opmerking dat “ik toch niet moest vermageren”. En neen, dat was inderdaad niet mijn doel. Het allerbelangrijkste voor mij was om van die tussendoortjes af te geraken en al helemaal om nooit meer een hypoglycemische ervaring te moeten hebben. En dat is ondertussen al jaren achter de rug.
(Sofie Desmedt, Ketohuis)
Een bijzonder belangrijk orgaan
Je hersenen zijn een heel speciaal orgaan. Alle andere organen werken er hard aan om het gelukkig te houden en goed te laten functioneren. ‘Malende mensen’ beseffen dat je hersenen altijd bezig zijn. Dag en nacht, wakker of slapend. Of je sport of niet. Dat maakt van je hersenen een energie-hongerig orgaan.
Met slechts 2 procent van je lichaamsmassa heeft het 20 procent nodig van je totale energie (in rust).
Hersenen zijn ook erg chemisch gevoelig. Daarom zijn ze als het ware ommuurd achter een beschermende barrière. Die barrière wordt de bloed-hersenbarrière genoemd. Het is de plek waar het bloed wordt gefilterd, waardoor slechts een paar geselecteerde chemicaliën in direct contact komen met de hersenen.
Brandstof in je hersenen krijgen, is geen gemakkelijke taak. De hoge energievraag in combinatie met de lage stroom van potentiële brandstoffen door de hersenen betekent dat het een uitdaging is om energie naar de hersenen te brengen. Terwijl de rest van het lichaam gemakkelijk gebruik kan maken van de grote vetzuren die in lichaamsvet zijn opgeslagen, kunnen die grote vetzuren de bloed-hersenbarrière niet gemakkelijk passeren. Daardoor kunnen je hersencellen geen energie halen uit die grote vetzuren, wat andere organen wel kunnen.
Gelukkig heeft de natuur een oplossing bedacht waarmee het menselijke brein toegang heeft tot de overvloed aan energie die is opgeslagen in ons lichaamsvet. Je raadt het al: ketonen zijn de oplossing. De lever breekt grote vetzuren af en voegt ze weer samen tot vele kleinere moleculen die zijn ontworpen om door de beschermende barrière van de hersenen te geraken.
Ketonen zijn de perfecte brandstof voor je hersenen en bevatten meer dan het dubbele van de oplaadkracht van suiker in gram per gram voor de hersenen.
Van gezond naar hypoglycemisch
Het eerste orgaan dat dus wordt beïnvloed door een verminderd vermogen om lichaamsvet als brandstof te verbranden, zijn je hersenen.
Waarom de hersenen?
Omdat de hersenen energetisch op het randje leven, altijd binnen een paar seconden zonder zuurstof en brandstof. Je lever maakt alleen ketonen snel genoeg om je hersenen te ondersteunen als je lichaamsvet kunt verbranden.
- Als je het vermogen verliest om lichaamsvet te verbranden, kan je lever het niet gebruiken om ketonen te maken.
- Als je je lichaamsvet niet kunt verbranden of ketonen kunt maken, stijgt je behoefte aan suiker.
- Je lichaam begint meer suiker te gebruiken en je hersenen gaan ook meer gebruiken.
- Omdat je lichaam niet zoveel suiker in één keer door je bloedbaan kan duwen, is de behoefte aan suiker in de hersenen van tijd tot tijd groter dan hoe snel je bloedbaan het kan afgeven.
Telkens wanneer de hersenen meer suiker nodig hebben dan ze krijgen, ontwikkel je symptomen van hypoglycemie.
Keto: energiebommetjes voor je brein, dat is de essentie!
Hoe kan je hypoglycemie vermijden?
Symptomen van hypoglycemie treden niet op als je hersenen voldoende ketonen krijgen. Als je stopt met het verbranden van lichaamsvet, heeft niet alleen je hele lichaam je bloed nodig om relatief meer suiker af te geven dan voorheen, maar neemt ook de ketonproductie af. Je hersenen hebben dan ook relatief meer suiker nodig dan voorheen.
Besef nog eens dat je bloed slechts is ontworpen om op een bepaald moment ongeveer 16 calorieën (4 gram) aan suiker-energie te vervoeren.
Wanneer je dat brein niet meer met vet en ketonen kan voeden, zullen je energievretende hersenen je lever de opdracht geven om meer suiker in je bloed te pompen dan het is ontworpen om te voorzien in zijn behoefte aan energie.
Het is alsof je hersenen een knopje indrukken waardoor je lever de normale bloedsuikerregulerende regels van het lichaam kan negeren. Je hersenen moeten op deze knop drukken omdat je lichaam stopt met het verbranden van vet (of beter gezegd, je lichaam vermindert hoe vaak het vet verbrandt) en je lever stopt met het maken van ketonen (of, beter gezegd, je lever vermindert hoe vaak het ketonen maakt) .
Dat effect gaat je helpen je bloedsuikerspiegel te verhogen, waardoor je hersenen meer suiker krijgen. Helaas veroorzaakt het opheffen van de veilige parameters van je bloedsuiker een nieuwe reeks problemen die insulineresistentie worden genoemd.
Hopelijk helpt dit korte artikel je bij de optimalisatie van je eigen avontuur. Laat ons weten of je bijkomende vragen hebt.
Lees ook zeker deze drie artikels die relevant zijn in deze context
Optimaliseer je eigen keto leven
Neem deel aan ons nieuwe online programma “Keto Optimalisatie”: 25 dagen kennis en verdieping.