De laatste weken ben ik onze jongens aan het voorlezen in Jostein Gaarders “De Wereld van Sofie”. Wat een prachtig boek. Het maakte als jonge kerel al indruk op me, nu gebruik ik het om bij mijn kinderen interesse voor geschiedenis en filosofie op te wekken. Het woordje ‘ethos’ kwam op een bepaald moment ter sprake. Ethos (van het Griekse woord ethos) heeft vandaag de dag meerdere betekenissen (karakter, gewoonte, zede) maar wordt vaak beschreven in de zin van “eigen moreel besef” of levenshouding. Het is in die zin dat ik vandaag graag schrijf over ethos als antwoord op Het Verzet, die sluwe tegenstander die we allemaal ontmoeten tijdens de heldenreis in ons eigen gezondheidsavontuur. 

De monsters in je hoofd

In perfecte Sofie-stijl heb je je ongetwijfeld al eens afgevraagd hoe je leven er zou uitzien zonder die kwalijke monsters in je hoofd? Of hoe met stress om te gaan als er geen stress zou bestaan? Hoe zou je verlichting kunnen zoeken als je al verlicht zou zijn? Uiteindelijk is er geen licht zonder donker. Geen warmte zonder koude. Geen positieve uitweg zonder zwarte wolken. Anderzijds is het niet omdat die dingen erbij horen dat we niet alles moeten doen om dat verdomde verzet een schop voor zijn kont te geven.

In dit artikel wil ik je inspireren hoe een beginnend “ethos” te creëren. Misschien geeft het moed om de stemmetjes in je hoofd het zwijgen op te leggen.

Vrije wil of is alles voorbestemd?

De kwestie van vrije wil versus voorbestemdheid is een van de fundamentele, nog altijd actuele kwesties in filosofie. Hebben we echte keuze tussen alternatieve acties? Hebben we echte controle over onze keuzes? Of handelen we uit noodzaak? Ketoman stelt uiteraard dat we vrije wil hebben. We kiezen onze acties door de directe controle die we hebben over de innerlijke acties van onze geest.

Denk bijvoorbeeld aan alle beslissingen in je eigen keto-avontuur. Je besluit te stoppen met brood. Of met pasta. Of een tijd lang alcohol te vermijden. Je concentreert je vervolgens op de waarde die het nakomen van die beslissing voor jezelf oplevert. Of je gunt jezelf een klein korte termijn genot. Ijsje! Frietje! Gin tonics! Wat zeker is: jij handelt. Zo uitgelegd merk je dat vrije wil vanzelfsprekend is. We kunnen direct waarnemen dat we het vermogen hebben om onze eigen geest te beheersen, om onze gedachten op de een of andere overweging te concentreren en zo onze eigen acties te sturen.

Keto is echt een grote test om te weten waar je staat.

Je best doen, is nu goed genoeg

Je kan situaties dus veranderen door je acties. En het verleden is het verleden. Laat dat achter je. De kans is namelijk groot dat je al eerder diëten, nieuwe gewoontes en (o boy!) transformationele programma’s hebt geprobeerd waarbij je faalde. Raad eens, dat geldt voor nagenoeg iedereen. Maar je bent niet dezelfde persoon die je toen was. En dit is niet dezelfde aanpak. Jij bent de persoon die van die ervaringen heeft geleerd en het leven nog meer waardeert dan toen.

Maar om die kennis in wijsheid om te zetten, moet je fouten uit het verleden achter je laten. Je deed toen je best, en je best is nu iets anders.

Slik door, die pil

De reden dat dit hele gedoe met mildheid moet starten, is niet christelijk geïnspireerd. Het is gewoon dat keuzes niet altijd perfect zijn. Je raakte misschien gefrustreerd vanmorgen in de auto. Je zat vanmiddag te lang in één houding op je werk en negeerde vervolgens je kinderen toen je vanavond thuiskwam. Of je at een hele dag dingen die je normaal totaal vermijdt. Dwaze collega’s! Het is niet anders. Je dag zal nooit perfect zijn. Als er misschien één ding is dat elk van ons moet beseffen, is het dat wel.

Ook ik ben verre van perfect. Maar dat betekent niet dat ik de volgende dag weer wakker word en mijn best doe. Perfectie is onzin. Het is gewoon een sluwe list van onze interne zelfkritiek om ons een rotgevoel te bezorgen.

Erger nog, als je aanvaardt dat de innerlijke criticus je straft elke keer dat je niet aan de normen van perfectie voldoet, zal je het al snel opgeven. Je zal besluiten dat het beter is om te doen alsof het de schuld is van iemand anders, en je verschuilen achter excuses en rationalisaties. Als ik zelf weet dat ik bij mislukking mezelf niet voor het hoofd sla, dan kan ik spelen vanuit inspiratie in plaats vanuit angst. Ik kan mijn fouten recht in de ogen kijken, de bittere pil slikken en verder gaan.

Dat is trouwens ook wat elke goede coach doet. Anderen aanleren om hun beste eigen goede coach te worden. Zo leren ze uit fouten, en bepalen de fouten niet wie zij zijn.

Doe dus je best

Doe gewoon je best, (keto)man. En (keto)vrouw. Dat is uiteindelijk het enige wat je van jezelf kunt vragen. Behaal je niet de resultaten waarop je hoopt, vergeef jezelf dan. Want je best wordt niet achteraf bepaald wanneer je perfecte duidelijkheid hebt op het resultaat. Elk moment, elke stap, draagt hiertoe bij. Wat ook je geleverde inspanningen zijn in functie van je doel. Heiligt het doel de middelen? Wellicht wel, soms. Doe je best, laat het zelfmedelijden achterwege, en het loopt wel los.

Bouw je eigen ethos

De Spartanen hadden een heel eenvoudig ethos: Geef niet op, geef je niet over. Lees je trouwens de hele filosofische geschiedenis vanaf de Griekse natuurfilosofen dan besef je dat een ethos hebben helpt. Creëer dus een eigen levenshouding om toe te werken naar je eigen ideale dag. Iets dat alle complexe kennis, door de jaren heen vergaard uit mislukkingen en successen, in een code verandert. Een levenshouding die onmiddellijk gedenkwaardig en onbreekbaar is. En die als een tweede besturingssysteem wordt. Hiermee elimineer je misschien de tijd en energie die je nu besteedt aan onderhandelen met jezelf. In die zin is het creëren van een ethos een soort van shortcut in je denken. In plaats van je wilskracht te belasten, doe je beroep op een eenvoudige boodschap die je eraan herinnert: dit is precies wat ik ga doen.

Kleine stappen vooruit

De sleutel tot zo’n ethos? Pannenkoeken eten!?? Ja, misschien. Gebruik iets waarop je kunt bouwen. Kleine winsten wil je boeken. Het ontbijt aanpassen bijvoorbeeld. Wat je niet wil doen, is iets zeggen als “Ik zal nooit meer suiker eten.” Of: “Nooit drink ik nog alcohol!” Als een week later je vriend je trakteert op een paar heerlijke pralines of pintjes, dan krijg je dat ethos meteen als een vuil mondkapje in je gezicht uitgewreven. Begin met simpele dingen. Een voorbeeld: “Als ik mensen beloof dat ik iets ga doen, dan doe ik het.” Dat is een redelijk goed begin. “Ik zal het mezelf altijd vergeven als ik mijn best doe.” Dat is ook een top start. Het kan ook banaler zijn: “Als ik mijn sportschoenen aantrek, dan ga ik altijd minstens een kwartier lopen.” Op zulke zaken kan je verder bouwen.

Gebruik positieve gedachten als je leidraad

Heel wat mensen die ik de voorbije jaren in deze keto context heb ontmoet, zijn ontzettend hard voor zichzelf. Dat is o zo herkenbaar. Na een zware dag op het werk speel je in de wagen de film van de dag terug af. Je bent best teleurgesteld over een aantal van je beslissingen of om de reacties tijdens vergaderingen. Wat je zei. Wat je deed. Wat je had moeten doen. Wat je at. Da’s dwaas. Zeker als je op een dag beseft hoe veel beter het is om eerder te denken aan de positieve dingen waartoe je bijdroeg. “Goed gedaan, makker”. Die houding om jezelf op de schouder te tikken, is veel waardevoller.

Geen prietpraat, maar rationele positieve zelfpraat is de manier om de stok op te pikken en die over de finishlijn van je dag, van je missie of van je leven te brengen.

Krijg steun van de groep die je dierbaar is

Je kan zoals wij op een eiland wonen, maar niemand is een eiland. Psychologen geven aan dat er vier sleutels zijn om positieve actie af te dwingen: (1) weten wat te doen en hoe het te doen; (2) geloven dat het zal werken; (3) de waarde ervan zien; en (4) steun krijgen van je gemeenschap of familie. Lang leve psychologen.

Hoezeer onze digitale omgeving ons soms in dat isolement en weg van fysieke connecties drijft, je kan die zaken ook in je voordeel gebruiken. Door waardevolle dingen te delen op sociale media? Misschien houdt het jou verantwoordelijk. Of creatief. Of het is de start van fijne interactie en bijsturing. Mensen die je dierbaar zijn, worden nieuwsgierig. Vertel hen waar de uitdagingen zijn. Laat hen weten wat je grote successen waren.

Wat is het recept ?

Een deel van het probleem met onze huidige TOESTAND (Is die nog wel hopeloos maar niet ernstig?) is dat er een heleboel tegenstrijdige informatie is. Als mensen in de war zijn over wat ze moeten doen en hoe ze het moeten doen, doen ze helemaal niéts. Hieronder mijn eerste poging om je te helpen wél iets te doen.

Zie jezelf al in een verdere toekomst

Het lijkt wat astrologie, maar probeer jezelf een jaar vanaf nu voor te stellen, pakweg eind september 2022. Ik heb dat lang gedaan door een strand te visualiseren. Dat was mijn toekomstbeeld. Je weet alvast dat je over een jaar anders zult zijn. Of je nu iets doet of niets. Dat zeg ik mijn jongste zoontje ook de laatste tijd. Binnen één jaar kan je vloeiend lezen. En de keuzes die je tussen nu en dan maakt, bepalen dat verschil. We helpen je hierbij.

Visualiseer even dat je wakker wordt met een doel én duidelijkheid. Weg is de weerstand. Je neemt de regie over je voeding in eigen handen. Je verandert dwaze tijd in actieve tijd. Je hebt sportieve gewoontes prima geïntegreerd. Je vormt je lichaam om tot een duurzame, geoliede goed werkende machine. Je maakt weer connectie met jezelf, met je vrienden en deze wereld. Je maakt van seks een plezierig avontuur. Je gaat slapen met een missie, en slaapt en slaapt en slaapt.

Stel je voor wat een jaar kan betekenen voor je leven. Wandel even mee in de schoenen van die nieuwe persoon. Zie jezelf door haar ogen. Kijk in de spiegel naar dat lichaam. Misschien zijn de kringen onder je ogen verdwenen en is dat hardnekkige gewicht verdwenen – mentaal en fysiek. Kijk wat er is gebeurd in je carrière en in je gezin. Die persoon ben jij, aan de andere kant van het verzet. Als je het duidelijk genoeg ziet, ga je het doen.

Wacht niet langer, doe het nu

Heel wat mensen hebben pijn, los van elke socio-economische context. Mensen die je kent en liefhebt. Ze hebben de controle over hun eigen besturingssysteem verloren. Maar het hoeft niet zo te zijn. Er is een reden dat in alle grote verhalen de held niet het sterkst wordt gemotiveerd door de bedreiging voor zijn eigen leven, maar voor het leven van iemand van wie hij houdt. Het meisje, het kind, onschuldigen. Hun veiligheid betekent meer voor hem dan zijn eigen welzijn. Doorheen de geschiedenis offeren we ons vaak op voor het welzijn van de groep. Dat kan eventjes werken. Je kan die motiverende kracht gebruiken om je naar succes te drijven, maar besef wél dat de opdracht altijd bij jou begint. Twijfel je? Doe me een plezier, en lees (opnieuw) De Wereld van Sofie. 

——-

Wacht niet langer. Volg één van onze online programma’s Start to Keto of Keto Optimalisatie.

OF

Werk eraan samen met mij en ga een coachingstraject aan.

OF

Of ga nog een stap verder en kom ons op bezoeken in ons keto guesthouse in Kaapverdië. We ontvangen je met open armen.