Dit weekend zijn we na een enorm avontuur op de Kaapverdische Eilanden terug thuisgekomen. Een prima moment, leek ons, om meteen die documentaire van Vinnie Tortorich te bekijken. En de documentaire ‘Fat: a documentary’ stelt niet teleur. Op zich uiteraard niets nieuws onder de zon, als je Ketoman al hebt gelezen of onze artikels hier af en toe oppikt. Op anderhalf uur krijg je vooral een goede flitsende stand van zaken waarom het anders moet. En het video-medium is een goede manier om vrienden of familieleden wat meer te prikkelen.
De documentaire is helemaal in lijn met de insteek van KetoHuis en ons persoonlijke keto-avontuur. En dan zijn een aantal sterke termen op hun plaats als we praten over de voorbije 40 jaar.
- Groepsdenken.
- Verkeerde assumpties.
- Wetenschappelijke politiek.
- Voedingsreligie.
- Vergeet alle traditionele van kinds been af meegekregen kennis over voeding.
De documentaire “The Magic Pill” was al heel confronterend. Wel, deze documentaire is het nog méér. De gevoelens die ons overvielen?
Vooral boosheid. Maar ook vastberadenheid om te blijven communiceren over een gezonde keto levensstijl.
Ga ervan uit dat alles wat je verteld werd over voeding en diëten onzin is.
Onderbouwing rond gezonde vetten steeds minder te betwisten
Vinnie Tortorich lijkt een wat vreemd egocentrisch figuur (Dat deel uit de documentaire waar hij in een Oprah Winfrey show zit!!??), maar hij creëert wel een sterke onderbouwde case die moeilijk te betwisten valt.
Zijn documentaire schetst onder andere de “uitvinding” van het veganisme in de 18de eeuw, het vleesrijke dieet van de Inuits, en de ondervoede situatie na de tweede Wereldoorlog. Wat uiteindelijk leidde tot graanrijke voeding, en allerlei andere rages die ons misleid hebben en ons steeds verder weg sturen uit de realiteit van gezond eten.
Zijn belangrijkste stelling: alles wat ons over voeding is verteld zou wel eens totaal verkeerd kunnen zijn. Op dat vlak is de documentaire volledig in lijn van wat Nina Teicholz al in boekvorm zette met “The Big Fat Surprise”.
De mantra waarbij VET = SLECHT is, begon in de jaren 1950 met plik plok gekozen data waardoor het snel een internationale trend werd om vet volledig uit de voeding van mensen te bannen.
Tijdens elk verlof valt het ons op dat klassieke eetpatronen in andere culturen normaal best wel behoorlijk wat natuurlijke gezonde vetten bevatten. Anderzijds zie je ook hoeveel suikerproducten hun intrede overal hebben gemaakt en hoeveel die producten steeds vaker als alternatief gebruikt worden. En brood wint ook steevast het pleit als eerste maaltijd van de dag. Zelfs op kleine kneuterige eilanden.
Switch van vetten naar suikers
In de jaren ’70, ’80 en ’90 moesten vetcalorieën het steeds vaker ontgelden. In plaats daarvan schakelden we over op suiker (en andere koolhydraten die uiteindelijk als suiker eindigen). Een epidemie van zwaarlijvigheid was geboren. De nieuwe afhankelijkheid van koolhydraten als dagelijkse brandstoffen leidde tot vreselijke nieuwe trends in suikerziekte en metaboolsyndroom.
De documentaire raast aan een stevig tempo, met interviews van gekende experts, gepaard met extra filmmateriaal en oude commercials die het verhaal versterken. Ik ben uiteraard vooringenomen want de meeste experts hebben we in LA gezien en volgen we al jaren via onder andere YouTube. Maar hun meningen in dit formaat horen, maakt het een entertainenende en best leuk film. De clou is echter bloedserieus.
Wat in mijn ogen niet zo top is aan de film, is de onderliggende boodschap dat de medische wereld mensen moedwillig ziek zou maken om meer geneesmiddelen te verkopen. Dat lijkt me onzin. De werkelijkheid is wellicht (zoals vaak) minder spannend. Het draait om kennis. Het gros van dokteren hebben nul komma nul kennis van voeding. En zijn daardoor al heel lang vatbaar voor onzin. Het is dus meer een educatief probleem dan een groot complot.
Dat brengt ons bij de kernvraag.
Waarom wordt keto nog steeds niet vaker voorgesteld?
Een aantal factoren spelen een rol, en komen ook in de documentaire aan bod.
1/ Dokters kennen niets van voeding.
Dat is nog steeds de ironie. Heel wat mensen doen beroep op een dokter om hen te adviseren rond voeding, maar die laatsten hebben er in het overgrote deel van de gevallen totaal geen kaas van gegeten. De gegeven kennisoverdracht tijdens hun studies is vaak niet eens een tiental uren.
Bovendien hebben vele artsen – zoals heel wat mensen – diepgewortelde visies op voeding die gebaseerd zijn op culturele en intellectuele vooroordelen, niet op wetenschappelijke data. Deze ideeën voelen gewoon goed aan.
Het idee dat een vegetarische of veganistische eetstijl gezonder is dan een andere is hier een voorbeeld van. Zo ook het idee dat een vetarm dieet gezonder is dan een vetrijk / koolhydraatarm dieet, ondanks een groot aantal voorbeelden (zie Zoe Harcombe) die het tegendeel aantonen.
2/ Dokters willen niet in de problemen geraken
Op dit moment is keto geen standaardbehandeling voor diabetes of andere aandoeningen, behalve voor epilepsie bij kinderen. Dat brengt artsen in een ongemakkelijke positie. Als ze zich niet aan de zorgstandaard houden, kunnen ze juridische problemen krijgen met hun praktijk, ziekenhuis, verzekeringsmaatschappij of patiënten.
Als een interventie, zoals een dieet, dus geen deel uitmaakt van de gebruikelijke praktijk voor de behandeling van een bepaalde ziekte, kunnen artsen problemen krijgen om deze aan te bevelen.
In de documentaire komt Garry Fettke aan bod. Dat is een Orthopedisch chirurg uit Tasmanië die wél in de problemen is geraakt door patiënten aan te raden hun consumptie van suiker en bewerkte koolhydraten te minderen en gezonde verzadigde vetten weer aan hun dieet toe te voegen. Eind 2018 heeft de AHPRA (Australian Health Practitioner’s Regulation Agency) de beschuldigingen aan zijn adres laten varen.
3/ Geldverlies
Machtige organisaties in de agrarische en farmaceutische industrie verliezen veel geld als mensen brood, suiker, pasta en andere producten die voor stijgende insulinewaardes zorgen, mijden en dat inruilen voor steak en eieren.
Heel wat entiteiten hebben een enorm belang om voedingsadvies te behouden zoals het is. Erkennen dat keto daadwerkelijk het potentieel heeft om een belangrijke ziektes zoals diabetes, die wereldwijd miljoenen mensen aanbelangt, kan omkeren, is ook een erkenning dat keto een gezonde manier van eten is. Een beetje in lijn met het hele verhaal ‘achter de ketonen’ bij wielrenners. Zie mijn mening hierover. Een dergelijke ‘opening’ zou met zich mee brengen dat voedingsrichtlijnen aangepast moeten worden.
Dit lijkt geen groot probleem, maar die richtlijnen geven aan hoe geld wordt besteed aan alles; van medisch onderzoek tot belachelijke nutri-scores of door de overheid gefinancierde schoollunches. Die zorgen dan weer voor de ontwikkeling van producten die door de voedingsindustrie op de markt worden gebracht.
4/ Mensen hebben een natuurlijke voorkeur voor consistentie
Dr. Robert Cialdini is sociaal psycholoog en expert op het gebied van beïnvloeding. Een van zijn belangrijkste beïnvloedingsprincipes is consistentie. Mensen gedragen zich op manieren die consistent zijn met dingen die ze al hebben gezegd of gedaan. Vergis je niet: dit sociaal psychologische principe is krachtig. Cialdini zegt dat hoe openlijker, vrijwilliger en actiever een verklaring of actie is, hoe groter de kans is dat een persoon zich blijft gedragen op manieren die die verklaring of actie ondersteunt.
Dus als je een arts bent en je hebt al eens gezegd dat een plantaardig dieet gezonder is dan een op vlees gebaseerde eetstijl, zal het moeilijk zijn om die mening bij te stellen. Of als je lang aangeeft dat je best maar één ei per week at voor je cholesterol, dan is het moeilijk om vanaf nu te zeggen dat dagelijks eieren toch kunnen.
Maar het wordt nog moeilijker – bijna onmogelijk – om van koers te veranderen als je het hoofd bent van een prestigieuze medische vereniging, de uitgever van een dagblad over voeding of een onderzoeker aan een prestigieuze universiteit.
Waarom? Zoek het niet te ver.
- Je bent de autoriteit
- Je hebt heel waarschijnlijk vanalles erover neergepend
- Je hebt papers, studies of andere presentaties gegeven die dit soort van mening ondersteunen
Met andere woorden: het is niet zo dat de artsen die keto niet willen omarmen, slechte wetenschappers zijn. Het gaat zelfs niet om angst gezichtsverlies te leiden omdat ze van gedachte zijn veranderd. Ik denk eerder dat het een natuurlijk menselijk instinct is om te proberen die interne consistentie te behouden.
Gelukkig is het tij aan het keren. Dat toont dit soort documentaires steeds meer aan.
De reden hiervoor? Persoonlijke ervaringen. Kijk maar eens naar alle “experts” die aan bod komen in deze FAT-documentaire.
Allemaal hebben ze vanuit persoonlijke ervaring aan de lijve ondervonden hoe krachtig keto kan werken om dingen aan te pakken.
- Dr. Georgia Ede, een in Harvard opgeleide psychiater, ontdekte dat het eten van koolhydraatarm haar chronische vermoeidheidssyndroom, fibromyalgie, migraine en IBS deed verlichten.
- Dave Feldman, een software ingenieur die in 2015 koolhydraatarm begon te eten en daardoor steeds meer begreep over cholesterol en lipiden in het proces.
- Ivor Cummins, een chemisch ingenieur uit Dublin die research doet naar de oorzaak van moderne ziektes, van cholesterol tot insulineresistentie.
- Eric Westman, directeur van de Duke Lifestyle Medicine Clinic. Hij combineert klinisch onderzoek en klinische zorg om levensstijlbehandelingen te leveren voor obesitas, diabetes en tabaksverslaving.
Hopelijk helpt FAT: A Documentary steeds meer mensen te begrijpen dat ze misleid en bedrogen werden.
Hoog tijd om met andere lenzen naar voeding te kijken.
Je kan de documentaire via Vimeo, Amazon of iTunes huren of kopen.
Of via YouTube gratis bekijken
Dank je wel voor deze bijdrage! Na “the magic pill” die toch een aantal van mijn naasten op zijn minst aan het twijfelen heeft gebracht, ga ik deze zeker ook vermelden wanneer de eeuwige discussie weer eens van start gaat :).
Een kleine stap voor de keto-mens, een reuzensprong voor al zijn of haar vrienden! 🙂
Gisteren de docu gekeken. Heeft weer vele inzichten gecreëerd en ook wel wat verontwaardiging en onbegrip. Persoonlijk vind ik deze nog sterker dan de “The Magic Pill” maar je hebt wel beide docu’s nodig om het brede plaatje te snappen.