Al te vaak denken we dat medicatie of supplementen het tegengif zijn voor slechte voeding. Ze zijn het niet. Echte, verse, onbewerkte voeding is de behandeling, terwijl rommelvoeding het vergif is. Hoe meer ik dit de voorbije jaren begrijp, hoe meer ik besef dat suiker – het belangrijkste bestanddeel van al die bewerkte voedingsmiddelen – een grote oorzaak is van heel wat chronische ziekten.
Hoe leef ik een lekker lang gezond leven zonder het zwaard van een of andere chronische ziekte boven mijn hoofd?
In dit artikel deel ik een aantal inzichten die ik heb geleerd bij het observeren van (onderzoek over) sommige ziekten.
Persoonlijk zou ik elke chronische ziekte altijd eerst en vooral met voeding willen fixen.
Daarnaast gooi ik af en toe ook een ballonnetje op, want over heel wat elementen zijn de vragen waarheidsgetrouwer dan de wetenschappelijke antwoorden. Dat er ook een patroon is, staat stilaan buiten kijf.
Diabetes (type2), de moderne plaag
Diabetes met voeding aanpakken lijkt vrij normaal als je je al een tijd lang in keto-kringen begeeft. Logisch is het echter niet. Diabetes-verenigingen overal ter wereld blijven medicatie aanprijzen om bloedglucosespiegels te verlagen. Dat blijft een essentiële richtlijn in hun diabetestherapie. Anderzijds promoten ze ook gewichtsverlies als de belangrijke strategie voor preventie.
Gedragsverandering is moeilijk.
Zo konden proefpersonen op één jaar tijd 10 procent gewichtsverlies bereiken om diabetes type 2 om te keren. Jammer genoeg kon slechts 30 procent van de proefpersonen dit bereiken (Bron). Anders gezegd: het gros van de mensen blijft in de koud staan wanneer gewichtsverlies je advies is.
Nog steeds geven dit soort organisaties niet toe dat diabetes kan worden teruggedraaid door veranderingen in eetstijl. Hun eigen voedingsaanbevelingen schieten op veel punten tekort (Bron).
In plaats van te focussen op de kwantiteit (“verlies gewicht”) bereiken veranderingen in voedingssamenstelling hetzelfde resultaat. Dat is de missie bijvoorbeeld van Virta Health.
Hier komt het ‘ketogeen dieet’
Kijk maar wat ze de voorbije twee jaar met behulp van een “ketogeen dieet” zonder caloriebeperking bereikten. Bij 80 procent van hun patiënten keerden ze diabetes type2 om en konden ze bij 94 procent van hun patiënten de geïnjecteerde insuline stopzetten. Bovendien zorgde dat ondertussen ook voor heel wat kilo’s gewichtsverlies (Bron).
Bewerkte rommelvoeding als motor
Geraffineerde koolhydraten consumeren wordt geassocieerd met diabetes type2 (Bron). Met name suiker – zelfs meer dan zetmeel – drijft de metabolische reactie aan die leidt tot diabetes type 2, vooral vanwege effecten in de mitochondriën (Bron). De glucose in suiker stimuleert de insulineafgifte, die dan weer gewichtstoename stimuleert. Daarnaast stimuleert de fructose in suiker de ophoping van levervet die dan weer tot insulineresistentie leidt. Bewerkte rommelvoeding is hierbij de belangrijkste drijfkracht.
Geneesmiddelen kunnen plasmaglucose verlagen. Wat ze niét kunnen is de uitscheiding van de insuline omkeren die voor gewichtstoename zorgt.
Evenmin kan medicatie de insulineresistentie zelf, de kern van de ziekte, aanpakken.
Zie ook het recente artikel over ‘onze metabolische gezondheid’ dat ik hierover schreef.
Uit een nieuwe Europese studie blijkt dat de mate van voedselverwerking een voorspellende factor heeft bij diabetes (Bron).
Wat te onthouden?
Voeding kan diabetes type 2 voorkomen, veroorzaken of omkeren. Geneesmiddelen kunnen de bloedglucose verlagen, maar ze kunnen de diabetes niet fixen.
Hart-en vaatziektes
De relatie tussen voeding en hart- en vaatziekten is iets complexer dan die van diabetes. Toch heb ik gemerkt dat de voorbije jaren steeds vaker klassiek geschoolde cardiologen zoals Aseem Malhotra of Bred Scher de belangrijke positieve rol van kwaliteitsvolle onbewerkte voeding promoten.
Om die kijk te kaderen spelen een aantal zaken een grote rol.
Ten eerste zijn er de omega-3-vetzuren, die op twee manieren werken. Door de algemene ontstekingsniveaus te verminderen, zijn de risico’s op hartaandoeningen lager. Daarnaast is er minder kans op opbouw van plak door de serumtriglycerideniveaus te verlagen. Die omega-3-vetzuren vind je trouwens vooral in wilde vis. Ze zijn een belangrijk onderdeel van neuronale membranen en verminderen ontstekingen.
Een tweede probleem is insuline. Insuline verhoogt de verspreiding van glad spierweefsel in de kransslagader, waardoor de kans op een bloedklonter groter wordt.
Het derde probleem tot slot is suiker. Het percentage aan calorieën in je voeding dat uit toegevoegde suiker bestaat, voorspelt het risico op overlijden aan een hartaanval, los van het aantal calorieën dat je binnenkrijgt of eventuele zwaarlijvigheid. Ook het omgekeerde is waar. Verwijder je de toegevoegde suiker uit je eetpatroon, dan ga je de atherogene deeltjes (die kleine, dichte LDL-partikels) verwijderen, verlaag je de triglyceriden en verhoog je je HDL. Dat alles beschermt je tegen hartaandoeningen.
Wat te onthouden?
De vaak als snoepjes voorgeschreven statines zorgen ervoor dat je LDL-C vermindert, maar nemen het risico op een hartaanval niet weg (behalve bij die mensen die er al één hadden). Zoals wel vaker geldt dat het ene (verandering in eet-en levensstijl) lange termijn voor verbeteringen zorgt, terwijl het andere (medicatie) korte termijn symptomen wegneemt.
Kanker
Net als bij diabetes en hartaandoeningen is aangetoond dat de mate van voedselbewerking het risico op kanker verhoogt, wat ook de ingenomen calorieën of mate van zwaarlijvigheid is (Bron).
Thomas Seyfried heeft hier vanuit zijn metabolische kijk op de ‘ziekte’ veel over te zeggen.
De wetenschappelijke essentie is wellicht dat door allerlei processen celgroei gestimuleerd wordt en zo het risico op kanker verhoogt. Voor de technische details verwijs ik graag naar Thomas Seyfried. Onthoud vooral dat suiker hetzelfde doet. In feite is suikerconsumptie betrokken bij veel kankers van endodermale (de binnenbekleding van het embryo) oorsprong, waaronder borst-, long-, blaas-, eierstok- en pancreaskanker (Bron).
Suiker verhoogt ook het risico dat de kanker terugkeert (Bron). Anderzijds is suiker is slechts één van de redenen waarom bewerkte voedingsmiddelen kanker veroorzaken.
Door de insulineafgifte te verhogen, zijn bewerkte koolhydraten een afzonderlijke stimulerende factor. Daarnaast is er al decennia sprake dat vezels darmkanker voorkomen, en is er zelfs sprake dat vezels ook borstkanker kunnen voorkomen (Bron). Bewerkte voeding is een boosdoener vanwege het gebrek aan vezels, waardoor de lever overstroomt en de darm verhongert.
Dit is sowieso ongetwijfeld de reden waarom sommige kankercentra experimenteren met vezelrijke en keto-diëten bij hun kankerbehandelingsplannen.
Wat te onthouden?
Houd het werk van Thomas Seyfried in het oog wat betreft kankerbehandeling. Preventief zou ik altijd doen wat ie als een slimme strategie bestempelt, namelijk je mitochondriën gezond te houden. De essentie om dit te bereiken is wat mij betreft een gezonde keto levensstijl.
Dementie
De behandeling van mensen met dementie neemt wereldwijd toe en het aantal mislukte onderzoeken in dat domein lopen ook steeds op (Bron). Om die reden is het bijna lachwekkend dat we blijven proberen een medicijn te ontwikkelen. Feit is dat diabetici vier keer meer kans hebben om dementie te ontwikkelen dan de algemene bevolking (Bron). Bovendien nemen beide vormen – ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie – toe bij mensen met diabetes, omdat insulineresistentie het brein aantast (Bron).
Nieuw onderzoek toont aan dat suikerconsumptie in verband wordt gebracht met de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer (Bron). Het lijkt erop dat fructose de mitochondriale functie in de hersenen verandert. Dat verlaagt de energieproductie (Bron). Hierdoor lopen de geïdentificeerde neuronale eiwitten amyloïde en tau het risico te klonteren, wat op zijn beurt leidt tot de klassieke neurofibrillaire tangles die bij Alzheimer worden gevormd.
Wat te onthouden?
Een eetpatroon van bewerkte voedingsmiddelen kan voorspellend zijn bij het bepalen van de ziekte van Alzheimer in de toekomst (Bron), hoewel nog niemand heeft aangetoond dat overstappen op een eetpatroon van verse voeding iemands risico verkleint.
Meer interesse over dit thema? Lees dan zeker ook mijn artikel “Is Georgia Ede op het juiste Alzheimer-Parkinson-spoor?”
Depressie
Insulineresistentie is een belangrijke oorzaak van klinische depressie (Bron 1 – 2). Suiker is een specifieke aanjager van insulineresistentie en een oorzaak van depressie bij zowel ratten (Bron) als mensen (Bron). Het zou dus voor niemand een verrassing moeten zijn dat twee onderzoeken, één in Europa (Bron) en één in China (Bron), hebben aangetoond dat de consumptie van ultrabewerkte voeding bij mensen wordt geassocieerd met depressie. De voedingsmiddelen die het metabool syndroom veroorzaken, zijn de voedingsmiddelen die het duidelijkst worden geassocieerd met het voedsel waar mensen van eten: geraffineerde koolhydraten en suiker.
Kip of ei?
De vraag is of de depressie de voedselkeuzes drijft, die vervolgens het metabool syndroom aandrijven. Of zorgen bepaalde voedselkeuzes voor het metabool syndroom, waarna depressie volgt?
Wat is oorzaak en wat is gevolg? We weten het nog steeds niet.
Wat we wel weten is dat heel wat mensen zich zowel uit hun stofwisselingsziekte als uit hun depressie kunnen eten door over te stappen op een gezonde keto eetstijl.
Wat te onthouden?
Het feit dat je voedselkeuzes je humeur kan verbeteren, bewijst zeker dat voeding een drijfveer is. Anderzijds moeten we ook beseffen dat heel wat veranderingen in onze samenleving worden geassocieerd met depressie en andere stemmingsstoornissen.
De rode draad
Voeding is ongetwijfeld het overkoepelende paradigma om een lang en gezond leven te leiden. Daarvoor bestaat absoluut geen pil.
Het begint allemaal met de brandstof die je je lichaam geeft.
Optimaliseer je eigen keto leven
Neem deel aan ons nieuwe online programma “Keto Optimalisatie”: 25 dagen verder kennis, eetweken en verdieping voor de ketoman of ketovrouw.
Met veel interesse gelezen !
Met dank aan Christophe en Sofie voor het lezen van al die studies verschenen i.d.v. en het ter beschikkingstellen voor iedereen als hij er maar voor open staat .