Het lijkt bijna onwaarschijnlijk dat ik hier nog nooit een artikel over heb geschreven, maar het is wel één van de vragen die starters ons heel vaak stellen.
Ik heb het over de beginnersvraag: “Hoe ga ik weten of ik in ketose ben?” In dit artikel tracht ik duidelijkheid te scheppen.
Inhoudstafel
Ketose als bewijs dat je in de juiste richting evolueert
Denk even terug wat je in een vorig leven allemaal at voor je met keto van start ging. Kan het zijn dat je lichaam moet wennen aan dit nieuwe grote avontuur?
Voor het eerst in ketose gaan, betekent dat je niet alleen aan een nieuw avontuur begint, maar je ook een einde maakt aan je vorige leven. Wow, klinkt heftig. En dat is het natuurlijk ook. Je zegt byebye aan je vorige leven van Westerling in ons moderne leven met constant grazende mentaliteit.
De zogenaamde symptomen van ketose die mensen krijgen als ze in voedingsketose duiken, zijn eigenlijk de onaangename ontwenningsverschijnselen van je vorige leven.
De junkie ontwent
Hoe je het moet zien is dat die onaangename ontwenningsverschijnselen zich enkel voordoen wanneer je in transitie bent van een slecht voedingspatroon. Die eetstijl zorgt ervoor dat je niet in een diepe staat van vetverbranding geraakt. Je bent nog geen efficiënte vetverbrander. En de ‘keto-griep’ is de algemene naam voor deze aanpassingsfase. Het is het meest bekende symptoom van ketose.
Je hebt misschien gehoord dat mensen die in ketose geraken, blij zijn met hun stabielere energieniveaus. Klopt. Sommige mensen maken echter een paar dagen of weken door waarin hun energieniveau aanvankelijk daalt.
Vervolgens past hun lichaam zich aan deze toestand van lage glucose en lage insuline aan. En slaagt het erin vetverbranding op te krikken. Dit zorgt dan voor stabiele energieniveaus. Interessant genoeg ervaart niet iedereen de negatieve symptomen van ketose. Heel wat mensen schakelen gewoon moeiteloos over op vetverbranding!
Keto-griep?
Symptomen van ketose
Wat zijn nu mogelijke symptomen van ketose? Laten we ze even overlopen.
Fruitige adem
Hoewel een slechte adem ontstaat door verkeerde mondhygiëne, komt een fruitige adem bij ketose van verhoogde niveaus van een ketonlichaam dat we aceton noemen.
Wanneer het lichaam zich in een toestand van ketose bevindt, stijgt de acetonspiegel in het bloed in die mate dat je die kan uitademen en zo de kenmerkende geur ervan kan verspreiden.
Het uitademen van ketonen is niet de enige manier waarop je lichaam ketonen uitscheidt. Je lichaam scheidt ze ook af in de urine. (Bron)
Gewichtsverlies
Vaak zullen mensen in de eerste 1 tot 2 weken van hun keto-avontuur een aanzienlijke hoeveelheid gewicht verliezen. Het meeste ervan is vochtverlies. Dit komt omdat 1 g koolhydraten (glycogeen) wordt opgeslagen met 3 g water. (Bron)
In een koolhydraatrijk eetpatroon sla je dus behoorlijk wat water op. Terwijl je in staat van ketose geraakt, worden maximaal volledige glycogeenvoorraden opgebruikt. Daardoor verlies je dat water en verlaag je dus ook je lichaamsgewicht.
Huiduitslag
Huiduitslag is een vrij zeldzaam neveneffect. Bij sommige mensen die met keto beginnen, raakt de huid ontstoken. In het Engels noemen ze dat “keto-rash”. Hoewel er niet veel geweten is over de reden waarom sommige mensen huiduitslag krijgen, hebben onderzoeken een verband aangetoond tussen hoge niveaus van ketonen en de ontwikkeling ervan. Daarom ga je het ook soms aantreffen bij mensen die langdurig vasten.
Huiduitslag kan echter ook het gevolg zijn van andere oorzaken, zoals darmdysbiose, andere voedingsfactoren die veranderen of zelfs de chemische irritatie door contact met een gevoelige huid. De uitslag presenteert zich als jeukende rode wondjes die gewoonlijk verschijnen in de nek, centrale borst, bovenrug en buik. (Bron) In onze ervaring komt het al bij al zelden voor.
Veelvuldig plassen (of meer dan normaal)
Raken glycogeenvoorraden uitgeput, dan komt zoals al aangegeven ook water vrij dat naast glycogeen is opgeslagen. Wanneer dan het insulinegehalte van een te hoog niveau naar een meer normaal niveau daalt – vooral na een verminderde inname van koolhydraten via de voeding – verdwijnt zowel water als natrium uit de nieren.
Dit zorgt ervoor dat mensen heel vaak naar de wc moeten.
Kortstondige vermoeidheid
Zwakte en vermoeidheid zijn twee bekende bijwerkingen, evenals twee van de grootste problematische symptomen die verband houden met de overgang naar een keto-eetstijl. Omdat het lichaam waarschijnlijk al een langere tijd op glucose werkt, heeft het tijd nodig om zich aan een nieuwe brandstofbron aan te passen, wat een behoorlijk negatieve invloed kan hebben op je energieniveau.
Tijdens de aanpassingsfase laat het lichaam ook elektrolyten (bijvoorbeeld natrium) vrij, zoals eerder vermeld, wat een tijdelijke onbalans kan zijn die leidt tot zwakte en vermoeidheid.
Verhoogde bloedketonenwaarden
Verhoogde bloedketonen! Dit lijkt misschien voor de hand liggend, maar het is de moeite waard om te benadrukken dat keto de enige eetstrategie is die objectief kan worden gemeten om te controleren of iemand ketose heeft en in welke mate. Dit wordt gedaan door te kijken naar de niveaus van bèta-hydroxybutyraat (BhB) in het bloed.
Terwijl je lichaam zich aanpast aan het verbranden van vet als brandstof, produceert het ketonen die zich ophopen in het bloed en kan het worden gekwantificeerd met een eenvoudige glucose-ketonenmeter zoals die van KetoMojo. De exacte lijn waar ketose begint, is enigszins willekeurig. Over het algemeen varieert deze van 0,5 of 1,0 mmol / L tot 3,0 mmol / L en hoger. Ketonen-urineteststrips zijn een andere gemakkelijke en betaalbare manier om te testen of je ketose hebt, maar hun bruikbaarheid is beperkt.
Ketonen meten?
In dit artikel ga ik dieper in op de waarde van uiteenlopende ketonenwaarden
Spijsverteringsproblemen
Drastische veranderingen in voedingspatroon kunnen bij sommige personen tot spijsverteringsproblemen leiden. Constipatie is een van de meest voorkomende bijwerkingen bij de overgang naar keto. Dat is vaak het gevolg van uitdroging. Het lichaam neemt meer water op uit de dikke darm, waardoor de inhoud van de dikke darm droger en harder wordt.
Om constipatie te voorkomen, is het belangrijk om niet te veel te drinken, het niet ‘door te dringen’ door vezels te vullen, maar om wat zeezout toe te voegen en voldoende gezond voedingsvet te consumeren (bijv. kokosolie, boter, reuzel, vet vlees of visrijke voeding)
Persoonsgebonden situatie
Ik heb in dit artikel symptomen van voorbijgaande aard (keto-griep) besproken die voortkomen uit het stoppen met een koolhydraatrijk Westers dieet (hoge insulinetoestand) en het starten met een keto-eetstijl (lage insulinetoestand).
De mate waarin iemand die symptomen ervaart, is zeer variabel. Sommige mensen merken niets, terwijl anderen er een paar weken mee worstelen.
Een groot deel van de keto-griep kan worden verzacht met een slimme strategie waarbij je elektrolyten toevoegt (vooral zout) en indien nodig je trainingsintensiteit tijdelijk wat matigt.
Succes ermee!
Een herkenbare en goede opsomming/uitleg van de symptomen.
Ik mis er eentje en die is voor mij de duidelijkste als ik na een periode van uit ketose geweest te zijn er weer in ga en dat is dat ik het in ruste het koud krijg.
Meestal in de avond. Dat gevoel van kou duurt dan 1 of twee dagen en dan is het over.
Ik denk dat mijn lichaam dan de koolhydraten mist en weer even “op gang” moet komen met het gebruiken van vet als brandstof.
Daarna weer super fit en helder overigens.