Vetverbrander worden. Dat was één van mijn gezondheidsdoelen een aantal jaren geleden. Met als overkoepelende visie dat ik nog lang mijn ‘sportief potentieel’ wou kunnen bereiken terwijl de schade aan mijn lichaam hierbij zo klein mogelijk moest zijn. Nadat ik op mijn dertigste uit testen had gezien dat ik echt een grote suikerverbrander (glucoseverbrander) was, en dit in 2015 in een nieuwe test opnieuw werd bevestigd, wilde ik voor mijn 40ste de metabolische switch maken. En de missie is op de valreep….geslaagd! Hieronder het relaas.

Wat is een suikerverbrander?

Een suikerverbander is exact zoals het klinkt; je lichaam haalt haar belangrijkste bron van energie uit glucose. En dus heeft je lichaam geen enkele reden om naar eigen vetvoorraad te gaan voor brandstof. Waarom zou het ook, je lichaam beschikt over een stabiele voorraad koolhydraten!

Mensen die jaren lang veel koolhydraten (ontbijtgranen, pasta, brood op dagelijkse basis) eten, zijn de facto suikerverbrander. Ze verbranden koolhydraten voor energie en hebben die regelmatige hoeveelheid koolhydraten nodig om hun energie op peil te houden. Het eigen opgeslagen vet wordt amper aangesproken.

Weten of je zelf een suikerverbrander bent, is niet echt moeilijk. Een paar uur nadat je eet, heb je weer honger. Zaken eten die de bloedsuiker verhogen, zorgen ervoor dat het hormoon insuline wordt aangemaakt, waardoor de bloedsuiker weer zakt. Heel vaak is dan het probleem dat insuline een beetje te gretig wordt, en je bloedsuiker té laag gaat. Chronisch verhoogde insuline-niveaus zorgen ervoor dat vet opgeslagen en niet voor energie wordt gebruikt. Dat verhoogt je eetlust, en trekt je bloedsuiker naar beneden.

Insuline blokkeert leptine, het hormoon dat de honger regelt en ons lichaam vertelt wanneer we verzadigd zijn. En dus word je leptine-resistent, waardoor het brein nooit het signaal krijgt dat het genoeg heeft. In tegendeel, je brein denkt dat je verhongert.

Waarom vetverbrander willen worden?

Suikerverbranders voelen zich vaak humeurig, moe, prikkelbaar en voortdurend hongerig. Ze worstelen ermee om gewicht te verliezen, en hebben vaak te veel lichaamsvet. Zeker rond het middel. Het is een vicieuze cirkel, want veelvuldige periodes bloedsuikerdipjes zorgen ervoor dat je lichaam steeds meer suiker verlangt.

Minder koolhydraten zorgen ervoor dat je geleidelijk aan vetverbrander wordt. Je lichaam gaat dan je eigen lichaamsvet gebruiken, wat uiteraard vrij makkelijk tot gewichtsverlies kan leiden indien je dit wenst. Vetverbrander worden wil letterlijk zeggen dat je lichaam de switch heeft gemaakt van glucose naar vet als primaire energiebron.

Het gevolg is dat je vier tot zes uur lang makkelijk zonder maaltijden kunt. Zonder tussendoortjes. Hongergevoel verdwijnt. Je hormonen werken in je voordeel zodat je vet verbrandt en scherp blijft. Zonder al te veel moeite. En je ontdekt opnieuw wat het betekent om voldaan te zijn.

Hoe word je vetverbrander?

Door een levensstijl te volgen die we met het Keto Huis promoten. Qua voeding wil het zeggen dat je koolhydraatrijke voeding gaat vermijden en de transitie maakt naar een koolhydraatarm dieet.

2015 was voor mij een eerste ijkpunt. Via een loopinspanningstest bij RunningAndMore werd mijn VO2-max capaciteit gemeten en ook de ratio tussen suiker- en vetverbranding. Tijdens zo’n test loop je tot uitputting op een loopband. Ondertussen wordt je hartslag gemeten en een toestel zoals de Aeroman Professional analyseert je stofwisseling. In functie daarvan krijg je sportadvies.

2015: Werken aan basisuithouding

Hieronder zie je de resultaten van mijn test in 2015.

Opvallend in die periode was dat mijn vetverbrandingspercentage het beste was aan 11 à 12km/u met een maximum van 25%, maar lager bij de lagere snelheden. De feedback die ik kreeg was dat dit vermoedelijk te maken had met het frequent lopen (als voetballer) op die snelheden. In elk geval was de raad met gerichte trainingsadviezen de vetverbranding te optimaliseren, aangezien dit “zeer economisch is en voor een grotere basisuithouding zou leiden.”

Hiermee ging ik aan de slag. Zo gezegd zo gedaan.

2016: nog altijd suikerverbrander

Een jaar later, nadat ik regelmatig traag liep, en vaak amper nog brood en pasta at, maar nooit bewust in ketose was, deed ik de test opnieuw. Tot mijn frustratie was ik nog steeds een enorme suikerverbrander.

Wat kon ik uit deze test leren? Dat ik zeker vooruitgang had gemaakt ten opzichte van het jaar voordien op vlak van hogere maximale capaciteit, betere basisuithouding, beter uithoudingsvermogen en lagere hartslagen bij vergelijkbare snelheiden. Kortom: een betere loopeconomie.

En toch was ik wat ontgoocheld. Vetverbrander worden was uiteindelijk mijn belangrijkste doel. En mijn vetverbranding was zeker bij beginsnelheden super laag. De raad die ik kreeg om dit te verbeteren was bij duurlopen eerst 10’ te starten aan herstelsnelheid, en ook bij wedstrijden vanaf halve marathon bijvoorbeeld voldoende lang rustig 15’ à 30’ op te warmen. Maar mijn lichaam had nog lang niet de metabolische switch gemaakt.

2017: eindelijk vetverbrander geworden

En dus besloot ik vanaf begin 2017 nog meer op voeding te focusen. Geen brood, pasta of granen eten dus. En méér groenten en goede verzadigde vetten. Want: laat je niets wijsmaken. Niét sporten zorgt voor de ommekeer in metabolisme, wél wat je eet. Of vooral wat je niet eet.

En dus keto-aangepast te worden. Met uitzondering van onze maand verlof in Nicaragua is me dit makkelijk gelukt. En daarom was ik heel benieuwd naar mijn resultaten dit jaar. Hieronder zijn ze.

De nieuwe levensstijl werkt. Ik voel het. Ik zie het. Eindelijk ben ik (een betere) vetverbrander geworden.

Mijn vetverbrandingspercentage is enorm gestegen en ook veel constanter. Bij 12km/u haal ik nog 61% vetverbranding. Vanaf 14km/u neemt het suikermetabolisme duidelijk een hoger percentage in, maar heb ik toch nog 23% vetverbranding. Tussen 14 en 15km/u schakel ik definitief over op volledige suikerverbranding, en was ik heel snel aan het maximum van mijn inspanningsmogelijkheden. Dat wijt ik voorlopig aan het feit dat ik de laatste drie maanden amper nog heb gelopen gedurende een langere periode aan die snelheden.

——-

Wetenschappelijke verdieping

Voor zij die dieper in de wetenschap willen duiken. Of willen weten waarom ze zich als suikerverbrander vaak slecht voelen, wél op hun calorieverbruik letten, maar toch geen gewicht verliezen. Dr. Jason Fung heeft over dit thema een mooie presentatie. Hij spreekt over het probleem van de twee compartimenten, waarbij hij de interessante analogie maakt tussen een frigo (opgeslagen koolhydraten; snel beschikbaar, want in de keuken) en een diepvries (opgeslagen vetten in het lichaam; moeilijk beschikbaar, want in de kelder).

In die presentie maakt hij een vrij complex thema makkelijk om te begrijpen. Méér dan het bekijken waard als die switch van suikerverbrander naar vetverbrander je interesseert.