De voorbije twee weken hadden we familiaal bezoek. Ons Casa Bom Dia guesthouse was 100% gefocust op het ontvangen van mijn moeder, zus en nichtje Louise. Zulke ervaringen zijn onbetaalbaar. Elke dag voor dag en dauw trokken zus en ik baantjes in de Atlantische Oceaan. Alle maaltijden nuttigden we aan dezelfde grote tafel. Kerstmis en oudjaar werd in elkaars gezelschap gevierd. De diepe ravijnen, tropische valleien, kneuterige huisjes & vrolijke passanten op het naburige eiland van Santo Antão verkenden we samen. De jongens vonden het een welgekomen afwisseling van de nieuwe niet-schoolse thuisroutine.
We hebben er enorm van genoten. In het proces besefte ik opnieuw hoe ontzettend waardevol zulke intensieve tijd samen is, zeker nu we verder van elkaar wonen.
Als ik een voorlopige balans opmaak van de zaken die me het gelukkigst hebben gemaakt in mijn leven, denk ik totaal niet aan de materiële objecten die ik kocht. Waar we nu wonen missen we slechts zelden onze onbestaande toegang tot design-winkels, amazon, bol.com of andere online e-commerce platformen in het algemeen. Geen toegang tot impulsaankopen is best een zegen. Bovendien denk ik al lang niet meer aan de wagens waarmee ik vroeger heb gereden of de huizen die ik heb bewoond. Wel denk ik steeds vaker aan dit soort recente ervaringen. Het zijn de intensieve avonturen met anderen die me het meeste voldoening brengen.
Soms zijn het ook andere dingetjes. De kleine investeringen zoals een fantastisch diner met familieleden of goede vrienden, een heerlijke fles wijn of een totale minachting voor de tikkende tijd. Of met een zenuwachtig zoontje toewerken naar een tennistoernooi of andere capoeira-competitie. Dat alles kost allemaal een beetje geld maar draagt vooral niet bij aan een opeenstapeling van materiële spullen: de wijn werd gedronken, het eten verteerd en de uitgewisselde woorden verdwenen in het holst van nacht. Oneindig “waardevoller” om te allen tijde herinneringen te kunnen ophalen en toegang te hebben tot zoveel mooie indrukken en gevoelens.
In mijn eigen leven – en ik vermoed in de meeste levens wanneer ieder van ons een minimalistisch momentje heeft – zijn ervaringen de dingen die het meest doen veranderen. Vaak blijven ze een leven lang bij. En hoewel mijn focus op ervaringen boven dingen op gespannen voet staat met de manier waarop onze samenlevingen en economieën zijn opgezet, is dat alles niet nieuw. Dat is best oud denken. Het gaat ver terug naar onze essentiële aard als nomadische jager-verzamelaars.
Nomaden worden logischerwijze beperkt door wat ze kunnen dragen. Dat geldt voor de nieuwe ‘digital nomad’ versie als voor de oude klassieke nomaden. En hoewel we geen perfect beeld hebben van hoe het leven voor hen was of welke bezittingen ze bezaten, kunnen we een aantal sterke gissingen doen op basis van studies van bestaande nomadische volkeren. Ze hadden essentiële bezittingen – voedsel en het gereedschap om er meer van te kopen en voor te bereiden, materialen om schuilplaatsen te bouwen, schepen voor water, manden, knutselwerkjes, misschien wat muziekinstrumenten – en weinig anders. Nog steeds geldt dat om mooi slank, wendbaar en mobiel te blijven je best niet constant met meubels, kasten of tv’s ligt te sjouwen. Dat neemt de hele flexibiliteit weg uit je leven.
Modern onderzoek bevestigt de algemene superioriteit van ervaringen boven materiële objecten. Onderzoek uit 2003 door psychologieprofessor Thomas Gilovich wees uit dat als je mensen uit verschillende demografische groepen vraagt na te denken over eerdere aankopen ze aangeven dat ze door koopervaringen gelukkiger werden dan het kopen van materiële voorwerpen. Vraag je mensen om na te denken over hun aankopen, beoordeelden zij die erover nadachten om een ervaring te kopen het proces als positiever dan zij die nadachten over het kopen van een materieel object.
Ervaringen maken mensen duidelijk gelukkiger dan het kopen van materiële voorwerpen. Waarom is dat?
Ervaringsgerichte aankopen brengen toegevoegde waarde in de vorm van anticipatie. Bij een buitenlandse reis draait het niet alleen om de reis. Allereerst is er de planning of het fantaseren over het lokale eten. Of je anticipeert al op de geuren die je zult ruiken, de marktjes die je gaat afstruinen, het afdingen of – hoe banaal ook – de e-mailbevestiging die je ontvangt voor je vliegtickets. Wekenlang geniet je in blijde afwachting. Daaraan ontleen je jouw geluk en waarde – zonder die reis daadwerkelijk al te hebben gemaakt.
Vergeleken met dit soort plezierige anticipatie van ervaringsgerichte aankopen, is de wachttijd op het ontvangen van een materiële aankoop meestal een onaangename ervaring. Geef toe, wat is beter: wachten tot je vrienden toekomen voor een etentje of wachten tot een nieuwe Tesla of smartphone uitkomt?
Ook wanneer ervaringen negatief zijn, haal je er vaak een goed verhaal uit. Omwille van het slechte weer de hele vakantie in een hotellobby doorbrengen is misschien niet het uitje van je dromen, maar het kan altijd wel voor een geweldig verhaal bij thuiskomst zorgen. Zeker als het zou leiden tot onverwachte ontmoetingen. Terugkijken op die reis, tovert dan misschien alsnog een lach op je gezicht.
Het maakt niet uit hoeveel je eraan gehecht bent, materiële objecten zijn altijd wat gescheiden van jou. Ervaringen daarentegen worden een deel van jou. In een reeks onderzoeken werd onderzocht hoe wij ons verhouden tot verschillende soorten aankopen. Bij het vertellen van hun levensverhaal noemden deelnemers eerder hun ervaringsgerichte aankopen dan wel hun materiële. Ze waren eerder geneigd ervaringsgerichte aankopen te beschrijven om hun gevoel van eigen identiteit te verklaren. En toen ze hoorden over de aankopen van iemand anders, hadden ze het gevoel dat de ervaringsgerichte aankopen meer inzicht boden in het ware zelf van die persoon dan de materiële. Je bent wat je (herhaaldelijk) doet, niet wat je bezit.
Beslissen over een materiële aankoop is moeilijker en onaangenamer dan beslissen over een ervaringsgerichte aankoop. Met materiële objecten is de kans groter dat je “piept over niet-gekozen objecten”, en dit maakt je minder tevreden met het object dat je kiest. Het gras is altijd groener aan de overkant. Het is gemakkelijker – en minder stressvol – om te beslissen waar je op vakantie gaat dan om te beslissen of je een plasma- of lcd-televisie wilt kopen.
Je hebt meer kans om spijt te hebben na de aankoop van een materieel object. Als het om ervaringen gaat, is de kans groter dat we er spijt van krijgen dat we er niet voor hebben betaald. We hebben er bijna nooit spijt van dat we naar dat optreden zijn geweest, een kunsttentoonstelling hebben bekeken of (veel) geld voor vliegtickets hebben betaald. Maar hoe vaak hebben we niet geklaagd dat we vijftig euro ‘verkeerd uitgaven’ aan dat dingetje dat de volgende dag al verouderd was? Spullen kunnen worden vervangen. Er is altijd iets beters dat om de hoek loert. Niet betalen voor de ervaring is een gemiste kans.
Oké, dit is allemaal logisch, maar hoe zit het met de materiële objecten die ons echt gelukkig lijken te maken? Als je er echt over nadenkt, doen de meeste materiële objecten die geluk schenken dat omdat ze onze ervaringen nét mogelijk maken én verrijken.
Boeken zijn materiële objecten die een ervaring overbrengen: je leest ze. En als ze goed zijn, haal je er enorm veel waarde uit.
(Onderstaande boeken bijvoorbeeld waren het voorbije jaar enorm waardevol voor mij – klik op de afbeelding voor het artikel erover)
Onze nieuwe buitenkeuken in Casa Bom Dia is een manier om permanent bij elkaar te zijn, ook in het voorbereidingsproces rond de eet-ervaring.
Eten is dus een ding, maar dan maak je het klaar en wordt het een gezellige maaltijd.
Een gloednieuwe koekenpan is een materieel bezit dat de ervaring mogelijk maakt om heerlijke eigerechtjes te maken.
Een zwembril is een manier om tijdens het zwemmen in de Oceaan ook naar de vissen te kijken zonder pikkende, gezouten ogen.
Je begrijpt wat ik bedoel. Het draait om de waarde van de ervaring. Investeer keihard in je eigen gezondheid! Je zal zien dat een gezond lichaam je in staat stelt om goed gewapend met de wereld om te gaan en ervaringen op te doen zonder de last van fysiek ongemak. En daar draait het uiteindelijk om. Mijn moeder is 74, maar evenaart nog met gemak de prestaties van een berggeit tijdens de stevige wandelingen.
Ja, uiteraard heb je een paar “dingen” nodig voor je veiligheid, maar nadat aan basisbehoeften is voldaan – gezond en smakelijk eten, een comfortabel dak boven je hoofd, vervoer, gezelschap, internettoegang – brengt groter, beter of sneller je niet méér beloning. Een mooie nieuwe auto is absoluut geweldig en zo, maar de helft van de tijd denk je: “Man, ik hoop dat ik mijn nieuwe auto niet te dicht bij die andere kerel heb geparkeerd.”
Exact om die reden kozen wij hier voor een stokoude Landrover – bovendien kan je soms aan de hond vragen ermee te rijden. Eigendoms- en gebruiksstress verdwijnt als sneeuw voor de zon. Hoe ouder ik word hoe meer ik besef dat aloude principe dat de dingen mij niet mogen bezitten.
Om dus concreet de oorspronkelijke vraag te beantwoorden: waar kan je beter je geld aan besteden: ervaringen of dingen? — Mijn antwoord is: ervaringen. Verreweg.
Wat is jouw mening? Wat waardeer jij het meest – ervaringen of dingen?
En is jouw antwoord ‘ervaringen’, aarzel dan niet om ons binnenkort hier in Mindelo te komen bezoeken. Je gaat geen spijt hebben van de ervaring! 🙂
Wil je graag dieper graven? Volg één van onze online programma’s Start to Keto of Keto Optimalisatie.
OF
Werk eraan samen met mij en ga een coachingstraject aan.
OF
Of ga nog een stap verder en kom ons op bezoeken in ons keto guesthouse in Kaapverdië. We ontvangen je met open armen.