Kinderen moeten nog alles eten. Zo afwisselend mogelijk. Dat is de mening van vele “kenners” als het gaat over kindervoeding. Het lijkt verstandig advies. Maar dat leek het jarenlange advies om gewoon “gezond te eten” (wat dat ook betekent, liefst zo vetarm) ook voor volwassenen. De hamvraag is of kinderen zich geen zorgen hoeven te maken over insuline. En of een permanente keto eetstijl sowieso haalbaar is voor kinderen in onze snoepgerichte Westerse samenleving?

Onzeker hoe je gezond keto kan doen met je kinderen? Ontdek ons uniek samengesteld KINDER KETO programma dat je op 12 dagen tijd  gaat helpen om met kennis, inzicht en praktische handvaten keto in je gezin te introduceren of verder te optimaliseren.

Moet je kinderen al beschermen tegen mogelijke insuline-resistentie later?

Mensen die keto volgen, zijn wellicht vertrouwd met de hormonentheorie (insuline) rond zwaarlijvigheid. Steeds vaker duikt er bewijsmateriaal op om het werk van experts als dokter Jason Fung te valideren. Hormonaal onevenwicht, met name door insulineresistentie, zou zwaarlijvigheid veroorzaken. Het eten van een hoog aantal koolhydraten, en de chronisch verhoogde bloedglucosespiegels als gevolg, zijn de belangrijkste oorzaak van insulineresistentie. Dat leidt uiteindelijk tot zwaarlijvigheid en vervolgens diabetes.

De oorzaken van insulineresistentie voorkomen, en de gezondheidsproblemen die ermee gepaard gaan, moeten door ouders die begaan zijn met de gezondheid van hun kinderen, prioriteit krijgen.

Een bijkomende vraag is dus: wat is de impact van té veel koolhydraten op de groei van kinderen?

We hebben geen pasklare antwoorden, maar het is wel een onderwerp dat ons de voorbije jaren bezighield. We beseffen dat dit in strijd is met populaire opinie maar een goed aangepakte keto eetstijl is allesbehalve ongezond voor kinderen. Om de eenvoudige reden dat de voedingsmiddelen die je dan eet rijk zijn aan vitaminen, mineralen (zoals ijzer die ze hard nodig hebben) en goede kwalitatieve vetten, en het houdt het aantal junk-koolhydraten laag.

Sowieso altijd goed om niet populaire opinie, maar gezond verstand te gebruiken.

Kinderen zijn echt gewoon kleine mensen. Ze zijn geen verschillende “soort”. Ze hebben dezelfde voedingsstoffen nodig als de groten. Dat betekent dat ze eiwitten, vetten en glucose nodig hebben om te functioneren. Dus in die zin is het voeden van kinderen eenvoudig: geef ze alle voedzame voedingsmiddelen die je zelf eet en waarvan je weet dat ze gezond zijn.

Zoals elke ouder die zijn kinderen tracht op te voeden, doen we ons best met de kennis die we ter beschikking hebben. Eigenlijk moet je het aanpakken zoals bij andere zaken in opvoeding. Zo vaak mogelijk een goed rolmodel zijn. Het goede voorbeeld geven. En dat betekent in moderne tijden van “empathisch opvoeden” dat je zelf kalm blijft als er stress-momenten zijn. Dat je goed communiceert. Proactief de dingen aanpakt. En een soort van informatie- en voedingscoach bent voor je kinderen.

Allerminst een makkelijke opgave.

Balanceren tussen twee manieren om ernaar te kijken

Als ouder balanceren we daarom constant tussen deze twee gedachten.

Enerzijds hebben kinderen een heel flexibel metabolisme. Ze genezen snel. En dragen ook minder fysiologische bagage mee dan volwassenen. Daardoor lijken ze heel wat junk food ‘aan te kunnen’.

Dat ijsje met drie bollen zou de bloedsuiker van een man van 40 in de stratosfeer kunnen gooien, terwijl een klein kind al die suiker omzet in pure ATP en het dan gebruikt om door de keuken te crossen, op en af de zetel te springen of hyperkinetisch te zijn vlak voor het slapen gaan.

Aan de andere kant beseffen we wel hoe negatief suiker werkt op hun lichaam. De enige paar momenten in het prille bestaan dat Timo echt agressief werd tegen mij tijdens een kinderfeestje was een half uur nadat ie twee stukjes cake en ijs had gegeten. Op dat moment wilde ie nog méér zoets!

Kijk je er vanuit een ander perspectief naar, besef je dat voeding van een kind nét crucialer is dan dat van een volwassene. Kinderen zijn puur. Ze hebben nog enorm veel potentieel. De voeding die ze krijgen is cruciaal voor hun groei, mentale ontwikkeling, intelligentie en creativiteit. Wil je dat als ouder “verpesten” met voeding die niet van de beste kwaliteit is?

Moeilijk te argumenteren dus dat kinderen eten voorschotelen dat uit weinig suikers en additieven, en méér essentiële vetten en voedingsstoffen zou bestaan, schadelijk is voor kinderen.

Keto lijkt ons als uitgangspunt dus gezond voor groot en klein.

Dat betekent wel niet dat rigide zijn slim is. Een voorzichtige haalbare positie is wellicht die van de gulden middenweg: geef hen gezond eten en dus keto-vriendelijke voedingsmiddelen, maar ga niet over de rooie omdat ze chocolademousse of ijsjes hebben gegeten op hun zevende verjaardagsfeestje.

Op dat vlak is het goed even naar onze eigen geschiedenis te kijken. We hebben met zijn allen decennia doorgebracht in een Westers eetpatroon. We zijn als samenleving vrij dik en ongezond. Maar anderzijds kunnen we het ook op vrij korte tijd terug omkeren indien we dit willen.

Dat alles neemt niet weg dat we als ouders gedurende een groot deel van hun prille jeugd beslisten te focussen op vier zaken:

• Zo weinig mogelijk junkfood & snoep (géén in huis!)
• Dagelijkse groenten & vlees/vis zijn verplicht, in welke vorm ook
• Zo veel mogelijk ‘alles proeven en uitproberen’
• Geen frisdranken in huis (ook geen melk!), zodat er geen verleiding is

Ons uitgangspunt is tot nu altijd geweest dat het kinderen zijn en ze in een bepaalde sociale context opgroeien. We willen ze bewust opvoeden. En bewustzijn is belangrijk bij het kiezen van dat eten. Dat maakt ook dat ze zelf begaan zijn. Maar we geven ze geen harde restricties, al wijzen we hen wel op het gevolg van hun keuzes.  Voor hun humeur. Voor hun darmen.

Ontbijtgranen kon dus. Af en toe. Brood. Af en toe. Pasta ook. Snoep, gebak en chocola op tijd en stond. Zeker tijdens feestjes.

Maar steeds vaker stelden we ons de vraag of dit wel een juiste aanpak is? Niet een beetje hypocriet als wij al die zaken bijna totaal vermijden? Moeten we er niet van profiteren dat ze 4.5 en 7 zijn, en we hen juiste voedingsgewoontes kunnen aanleren, nu ze nog lang geen (moeilijker te beïnvloeden) puber zijn?

Zouden we onze eigen kijk op keto als levensstijl dus niet wat meer doorduwen?

Ons eigen keto avontuur als motivator naar de kinderen toe

Ondertussen gaan we wel wat verder en willen we hen nu en in de toekomst dichter laten aanleunen bij wat we zelf eten. Voor het gemak (“wij koken, iedereen eet hetzelfde”) en gewoon omdat we zien dat het hen goed doet.

Het antwoord in aanpak: babystapjes. Niet te radicaal. Geleidelijk aan.

Middageten veranderen als eerste stap

Anderhalf jaar geleden wisselden we hun brooddoos in voor een gecompartimenteerde lunchbox. En begonnen we het te vullen met een alternatief voor brood. Timo liet sowieso al bijna altijd al het brood liggen. Makkelijk. En een teken aan de wand wellicht. De gedachte was ook dat hen ‘s middags heel wat groenten meegeven positiever zijn zou, vooral ook naar uithouding en algemene stabiliteit qua humeur. Dat lijkt te lonen. Na school rond vijf uur, zeuren ze soms nog over “honger”, maar dat is toch al minder frequent dan ervoor.

Sowieso is het beter om hen al op jonge leeftijd in aanraking te brengen met “real food” en zoveel mogelijk koolhydraten te vermijden (het zijn kinderen, dus met snoep en zoetigheden komen ze al voldoende in aanraking), zeker voor de gestructureerde maaltijden waarover we controle hebben.

We betrekken hen ook in het selectieproces van het middageten wanneer we het klaarmaken ‘s morgens bij het ontbijt. Door hen bijvoorbeeld zelf zaken aan de lijst te laten toevoegen (eiersalade van Mateo bijvoorbeeld).

Dit is typisch de lijst waaruit ze kunnen kiezen:

Een mix* van….

*In vet is aangegeven wat we in deze fase het meeste meegeven.

Ontbijt veranderen als tweede stap.

Een tijd lang bestond hun ontbijt uit melk met ontbijtgranen. Of sporadisch een sandwich met choco. Die worden ondertussen al lang gelukkig niet meer gekocht. Wat we niet hebben, kunnen we niet geven. De laatste maanden stimuleren we steeds vaker (spek met) eieren als alternatieve optie. Of volle yoghurt met granola. En dat lijkt te lonen. Timo vraagt nu vaak zelf al naar ‘roerei’, terwijl hij ervoor heel vaak choco wou. Ook hier gaat het hopelijk babystapgewijs vooruit.

De grootste momenten dat we in de fout gaan, is wanneer we zélf de juiste alternatieven niet in huis hebben. Kinderen zijn best flexibel merk je dan, alleen slagen we er zelf in het te verknoeien.

Type voeding en timing

Qua type voeding proberen we hen maximaal in de richting van wat wij “gezonde verse voeding” noemen. Dat zijn voornamelijk de volgende voedingssoorten: véél groenten, af en toe vlees en vis, eieren, fruit, noten en zaden. In verschillende vormen en afwisselend gebracht.

Qua timing merken we ook een evolutie. Terwijl ze vroeger drie ‘grote’ maaltijden en heel wat tussendoortjes vroegen en kregen, zijn we nu geëvolueerd naar drie grote maaltijden en amper nog tussendoortjes.

Hen maximaal in het eetproces betrekken

Praktisch trachten we hen ook telkens maximaal in het eetproces te betrekken. 

Zo hebben we een aantal manieren bedacht om het hen makkelijker te maken voor de gezonde oplossingen te kiezen.

1/ Finger Food: eten met vingers is toegelaten.

Dat maakt het smakelijker en makkelijker, zéker voor Timo, die wat meer moeite heeft met de kleine motoriek. Zo kan hij kiezen voor trostomaatjes, olijven, stukjes broccoli, augurken. Kinderen hebben nog een heel leven om constant met mes en vork te leren eten.

2/ ‘Buy in’ krijgen tijdens het ochtendritueel.

Een aantal zaken die goed werken voor ons ‘s morgens zijn samen of vroeger dan hen op te staan. Dat is niet altijd eenvoudig, maar we merken wel dat het loont. Uit gemakzucht zouden ze namelijk zelf uiteraard voor het meest suikerrijke ontbijt kiezen. Als we zelf vroeger wakker zijn en hen eerder de gezonde opties of combinaties aanbieden, dan lukt het meestal wel. Tijdens de schoolweek zorgen we ook dat we alle middag-opties met hen overlopen naar hoeveelheid en keuzes toe. Die ‘buy in’ is belangrijk om hen achteraf eventueel te kunnen wijzen op het niet-opeten.

3/ Een ‘ongezondere’ vraag oplossen met een kwinkslag en een spelenderwijze oplossing.

Ik houd er van om “tussendoor-aanvraagjes” voor zoetere zaken (yoghurt bijvoorbeeld) op te lossen door aan te geven dat ik zelf iets zal klaarmaken. En ik verstop het dan ergens in de living. Ze moeten dan hun ogen sluiten en tot dertig tellen. Dat leidt hen vaak af van de eigenlijke vraag, en door het spelaspect vinden ze mijn kommetje met olijven, worteltjes en noten in bijna alle gevallen een prima eindresultaat.

Ook merken we dat we met wat extra moeite van bestaande zoetigheden (pannenkoeken, koekjes, brownies, cupcakes etc), wel alternatieve versies kunnen vinden. Aan ons dus om nog wat meer tijd te steken in het zelf bakken van ‘keto dessertjes’.

Onze conclusie

‘Keto gaan’ en de ermee gepaarde levensstijl is voor ons vooral een ‘bio hack’ voor volwassenen die hun gezondheid in eigen handen willen nemen, hun lichaam van jaren ‘suiker’ willen zuiveren en gezonder willen leven. Ideaal voor proactieve volwassenen dus.

Op dit ogenblik is de strikte definitie in eetstijl gewoon te extreem en te moeilijk te communiceren naar kleine kinderen in onze samenleving. Zo gezond, zo vers en gevarieerd mogelijk eten is een slimmere, haalbare strategie waarbij ze sowieso al heel regelmatig keto-vriendelijk eten.

Uiteindelijk lijkt onze belangrijkste bijdrage in hun hele voedingsopvoeding dat ze zelf zoveel mogelijk naar hun lichaam moeten luisteren. Ze geraken later dan zelf wel op de keto trein.

Wat denken jullie van deze aanpak?

We hebben een nieuw online programma opgesteld: Kinder Keto! Ongetwijfeld voor velen (niet in het minst voor ons) een nog grotere uitdaging, maar absoluut de moeite waard!

Daarin ligt de inspiratie voor dit nieuwe 12-dagen Kinder Keto-programma: de hoop dat we weer betere, gezondere kinderen opvoeden.