Het is alweer die tijd van het jaar. Je vraagt je wellicht af: “Verdorie, binnenkort zijn het feestdagen, hoe moet ik in godsnaam keto blijven!”
Wel, je bent niet de enige met dat probleem. Sebastien stelde zich die vraag ook in onze Facebook Groep:
“Tijdens de komende feestdagen en drukke weekends zal het voor mij sowieso moeilijker worden om keto te eten. Is het dan beter om tijdens de week ook gematigd te doen of toch beter zoveel mogelijk keto blijven eten? Ik doe dit sowieso niet voor gewichtsverlies (dus eventuele extra kilo’s interesseren mij minder) maar ik merk wel dat het switchen tussen koolhydraten en keto een inspanning vraagt en vermoeiend kan zijn dus daarom twijfel ik of het niet beter is om even een maand compleet over te schakelen. Wat is jullie ervaring? Thanks!”
Zijn vraag dus: hoe strikt moet je keto volgen om er de voordelen van te blijven hebben?
Niets zo moeilijk als een ‘gezond persoon’ te blijven tijdens feestdagen. Alleen al die bekommernis kan je al de nodige stress bezorgen. Om je wat meer gemoedsrust te bezorgen, geef ik in dit artikel mee hoe wij er hier naar kijken.
Wat zijn je persoonlijke doelstellingen?
Eerst en vooral: alles moet starten vanuit jouw persoonlijke doelstellingen en huidige gezondheid. Doe je keto om migraine of diabetes aan te pakken, dan is dat een heel ander uitgangspunt dan voor algemene ziekte-preventie of wat gewichtsverlies bijvoorbeeld. Laat staan indien je keto doet omdat je hoorde dat je collega het doet. En je graag op elk nieuwe dieet springt. 😃
Meet je ketose, zal het ook makkelijker zijn te weten wat voor jou werkt. Voor velen is het namelijk niet duidelijk wat de lijn is tot ze die lijn gepasseerd zijn.
Meten is weten wat die lijn is
Heel wat mensen starten met keto om gewicht te verliezen. In mijn ogen is dat niet ambitieus genoeg. Je zou keto moeten starten om terug gezonder te worden en je metabolisme te resetten. Om op termijn vet-aangepast te worden – dat is wellicht al een eerste mooie stap richting gezond – moeten we eerst je lichaam in ketose krijgen.
Wanneer je stappen zet richting keto, begint je lichaam ketonen te produceren en glycogeen (opgeslagen suiker) te verliezen, maar het is niet afhankelijk van vet als belangrijkste energiebron.
Aan de andere kant, als je wél vet-aangepast bent, zal je lichaam die ketonen produceren en vet gebruiken als de belangrijkste brandstofbron. Zelfs als je koolhydraten eet. Je stofwisseling is flexibel. En je kan dus met je macro’s spelen om die unieke drempelwaarde van koolhydraat- en eiwittolerantie te vinden waarbij het lichaam uiteindelijk overschakelt van suikerverbranding naar vetverbranding.
Zorg ervoor dat je niet crasht
Eet je een tijdje opnieuw te veel koolhydraten, dan zal je lichaam er altijd voor kiezen om die als eerste te verbranden voor energie. Vergeet niet dat suiker het snelst en makkelijkst verbrandt. De consequentie voor mensen die nog niet efficiënt eigen vetten kunnen verbranden, is dat ook snel na de maaltijd de crash volgt. Ze hebben snel weer een verhoogde bloedsuikerspiegel. Hun goede eerste keto-inspanningen van voor de feestdagen worden snel teniet gedaan tijdens die feestdagen. Ze gaan zich weer snel moe, chagrijnig en misschien zelfs wat depri voelen.
Ben je vet-aangepast, dan is het alsof het suikerverbrandingsproces wordt omgekeerd en pas weer wordt ingeschakeld nadat je over je eigen drempel bent gegaan.
Je meet daarom je ketonen-waardes om te weten of je lichaam ze verbrandt. Om dit te testen, zijn er een aantal manieren, omdat er verschillende soorten ketonen in het lichaam zijn: acetaat, acetoacetaat en beta-hydroxybutryaat.
Meten helpt dus die starter tijdens de feestdagen te weten hoe het aan te pakken.
Duidelijk. Je beseft dat je moet starten met je persoonlijke doelstellingen, en je hebt een manier om het te meten. De derde stap tijdens de feestdagen is dan eerder een mentale. En dat is eventueel nee zeggen tegen bepaalde voeding die niet in lijn is met je doelstellingen en/of kunnen weerstaan aan sociale druk. Want hoe graag ik ook die feestdagen met familie heb, heel wat onzinnige zaken zijn vaak te wijten aan die familiale druk. Zéker op vlak van voeding.
Opnieuw, weeg hierbij gewoon af wat prioritair is. Jouw doel of gewoon meedoen met de rest?
En besef: heel wat vrienden of familieleden appreciëren jouw suggesties. Vragen of voorstellen staat vrij. Zoals een originele visschotel bijvoorbeeld. Heel keto!
Welke mensen moeten strikt zijn?
Moeilijk om voor anderen te beslissen. Maar er zijn wel een aantal mensen die beter wat strikter blijven. Ook tijdens die 2 tot 4 weken ‘feestdagen’.
- Je doet keto om een bepaalde aandoening te bestrijden (migraine, diabetes Type2, etc)
- Je hebt ontzettend veel darmklachten
- Je bent pakweg een maand geleden met keto gestart
- Je weet dat je heel insuline-resistent bent en daarom heel wat gezondheidsproblemen hebt (vrouwen met PCOS bijvoorbeeld)
- Je bent eindelijk een tijdje van die koolhydraat- en suikerverslaving verlost
- Je vindt al dat schranzen tijdens de feestdagen sowieso maar niks
Indien bovenstaande zaken voor jou van toepassing zijn, zou ik zeggen: geniet van je keto-vriendelijke maaltijden en vraag anderen om met jou rekening te houden. Als ze je graag zien, is dat een kleine moeite.
Voor de anderen: het hangt ervan af.
Het verschil is niet: 100% keto versus drie stukken taart
Heel wat mensen die met keto starten zijn van het extreme type. Alles of niets. Wit of zwart. Nooit meer fruit. Nooit meer één klein stukje brood. Dat stemt totaal niet overeen met hoe wij een gezonde keto levensstijl zien.
En dus is er een groot verschil tussen: “Awel, de voorbije vier maanden was ik 100% keto.”
En vervolgens: “Nu het feestdagen zijn, draai ik mijn hand niet om voor drie tot vier stukken taart meer of minder. Per dag. En alcohol natuurlijk. Alles kan en alles mag. Na één januari pak ik de draad wel weer op”.
Onzin natuurlijk. Daarmee blijf je in diezelfde dwaze jojo-mentaliteit. Geniet van het leven, maar geniet ook van de controle op het leven die de keto-trein je kan bieden.
Metabolische flexibiliteit
Bekijk dus wat voor jou het beste werkt. Het principe van ‘metabolische flexibiliteit’ is hierbij de essentie. Dat betekent dat je lichaam – zoals een kind – vrij makkelijk tussen verschillende bronnen van energie kan switchen. Dat is het uiteindelijke doel. Doe je keto of koolhydraatarm al langer, en ben je goed vet-aangepast, ga je zien dat dit heel wat minder problemen geeft.
Mijn mening is dat feestdagen ook en vooral om het sociale en familiale draait. Je wil je niet ziek eten, maar je wil misschien ook niet super strikt zijn. Een mooie periode dus om te experimenteren en te zien met welke gezondere koolhydraatrijkere opties je weggeraakt.
Keto-vriendelijke opties
Een goede start is het halve werk. Zorg ervoor daarom voor dat je het feestgedruis op een goede manier start. Zo voorkom je de klassieke dip of drang naar koolhydraten later op de avond.
Wedden dat je helemaal op het eind van de avond gewoon geen honger én zin meer hebt in een dessertje? Is het toch de traditie, maak dan zelf een dessertje klaar. Ideaal om je familie te imponeren met je laatste nieuwe kookkunsten, en om gemakkelijk aan die ijstaart te weerstaan ;-).
Of bekijk onze dessert pagina, voor nog wat extra inspiratie.
Tot slot. Laat eten of voedingskeuzes je hele denken niet domineren. Noch in positieve, noch in negatieve zin. Speel. Ga lopen. Zet muziek op. Verkleed je. Geniet van de leuke gesprekken. Geniet van het overvloedige eten. Geniet van de drankjes (-> alcohol-opties bij keto). Kijk dwaze series of doe allerlei dingen die niets met eten te maken hebben maar je wel super veel energie geven tijdens deze koudere dagen.
Wat is jouw keto aanpak voor de feestdagen?
———
Doe dit jaar nog mee met ons Start to Keto programma & ontvang gratis het e-book (27 pagina’s)
“Vier de feestdagen in keto stijl”